De artistieke beeldenstorm

Verdiepingscursus 5. Moderne kunst in Europa en Amerika 1900-1945

docent: dr. Kathleen Nieuwenhuisen

De westerse kunst begint de twintigste eeuw als een beeldenstorm. Zij ondergaat radicale veranderingen in een onrustige wereld. Sociale, politieke en economische structuren storten in. De industriële grootmachten vechten twee wereldoorlogen uit, krijgen te maken met de opkomst van het communisme, fascisme en nazisme en de Grote Depressie veroorzaakt diepe armoede en sociale onlusten.

Veel kunstenaars voelen zich nauw betrokken bij dat wat er om hen heen gebeurt. Is dat zichtbaar in hun werk? Dat verandert in ieder geval met rasse schreden. De meest fundamentele aannames over kunst en haar eeuwenoude functies en verschijningsvormen liggen onder vuur. Naarstig wordt gezocht naar nieuwe wegen. Niet eerder gebeurt dat zo ingrijpend, snel én blijvend. Daarbij wordt de werkelijkheid opzettelijk geweld aangedaan. In 1905 schildert Matisse het gezicht van zijn vrouw in groene strepen. Twee jaar later bouwt Picasso vijf prostituées op uit driehoeken en Afrikaanse maskers. Duitse expressionisten brengen met felle penseelstreken bewust vervormingen aan op doek, terwijl Kandinsky de figuratieve kunst overboord gooit. Futuristen omarmen de oorlog als middel tot vernieuwing, maar Dadaïsten uiten hun woede daarover in zonderlinge kunstprojecten. Tenslotte brengen surrealisten de verbeelding aan de macht.

Wat bezielt de avant-garde kunstenaars uit de eerste helft van de twintigste eeuw? Waartoe leiden hun vernieuwingen? En waarom werkt de door hen ingezette radicale breuk met het verleden na de Tweede Wereldoorlog door?

data
8 hoorcolleges najaar 2021

locatie
Zeer goed bereikbare locatie nabij Zuidas/Vrije Universiteit Amsterdam (OV + fiets + auto/ruime parkeergelegenheid.

werkvorm
hoorcolleges met ruimte voor vragen en discussie

studiemateriaal
online artikelen, recensies, kritieken en essays. Powerpoints van de hoorcolleges worden in pdf-bestand via WeTransfer verspreid.

kosten
€ 265,- inclusief consumpties en digitaal studiemateriaal,


schrijf in